Sau Hiệp định Genève, đất nước ta tạm thời chia thành hai miền, lấy vĩ tuyến 17 làm ranh giới. Đế quốc Mỹ từng bước gạt thực dân Pháp, đưa Ngô Đình Diệm lên làm tổng thống nhằm biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới và là căn cứ quân sự của đế quốc Mỹ. Ngô Đình Diệm được Mỹ hỗ trợ đã trắng trợn phá hoại hiệp định và thi hành chính sách “chống cộng” điên cuồng, đàn áp phong trào đấu tranh cách mạng của nhân dân ta.
Trước tình hình đó, tháng 10 năm 1954, Xứ ủy cử Ban Chấp hành Đảng bộ Gia Định gồm 7 đồng chí do đồng chí Phạm Khải (Ba Ka) làm Bí thư. Tháng 11/1954, Tỉnh ủy Gia Định họp tại xã Tân Phú Trung, hội nghị chủ trương ngay từ đầu phải lãnh đạo quần chúng đấu tranh chống địch khủng bố, cướp bóc, trả thù và phải kết hợp chặt chẽ với các cuộc đấu tranh đòi thi hành Hiệp định Genève.
Trong năm 1956 cùng với cuộc đấu tranh chống cướp đất, cướp ruộng, Quận ủy Gò Vấp đã tăng cường lãnh đạo nhân dân đấu tranh quyết không cho địch đuổi nhà để xây dựng căn cứ. Địch chiếm ba xã Trung Mỹ Tây, Đông Hưng Thuận và Tân Thới Hiệp để mở rộng trung tâm huấn luyện Quang Trung.
Năm 1959, địch thi hành Luật 10/59 đặt cộng sản ra ngoài vòng pháp luật nhằm tiêu diệt những người cách mạng và khủng bố nhân dân. Để thi hành Luật 10/59, chúng lập các phiên tòa “tố cộng” và cho gọi các gia đình có con em đi tập kết, cán bộ kháng chiến.
Trước thực tiễn cách mạng của miền Nam thời kỳ 1955-1959 đã chứng tỏ phương thức đấu tranh chính trị đơn thuần là không phù hợp trước chủ trương “diệt cộng” vô cùng tàn bạo của Mỹ Diệm. Đáp ứng yêu cầu khách quan đó, từ bản đề cương do đồng chí Lê Duẩn phác thảo, Hội nghị lần thứ 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa II họp vào tháng 1 năm 1959 đã đề ra Nghị quyết về đường lối cách mạng ở miền Nam Việt Nam.
Cuối năm 1959, Đảng bộ Sài Gòn - Chợ Lớn và Đảng bộ Gia Định sáp nhập thành Đảng bộ Sài Gòn - Gia Định do đồng chí Võ Văn Kiệt làm Bí thư. Sau khi hợp nhất, Khu ủy Sài Gòn Gia Định mở hội nghị để sắp xếp lại tổ chức và ra Nghị quyết về nhiệm vụ công tác cho toàn khu, trong đó phần đầu là chuẩn bị cho kế hoạch Đồng Khởi trong phạm vi Gia Định.
Tháng 5 năm 1961, theo yêu cầu phát triển chung của phong trào và nhằm mở rộng địa bàn hoạt động của 2 quận có mối liên hệ mật thiết từ lâu. Khu ủy Sài Gòn - Gia Định hợp nhất 2 địa phương Gò Vấp và Hóc Môn thành quận Gò Môn. Quận ủy Gò Môn do đồng chí Út Một là Bí thư, đồng chí Lê Trung Nghĩa làm Phó Bí thư. Cũng trong tháng 5, đồng chí Võ Văn Kiệt thay mặt Khu ủy triệu tập các cán bộ lãnh đạo của địa phương, tập trung học tập kinh nghiệm của Bến Tre và phát động phong trào học Bến Tre, quyết đuổi kịp và vượt Bến Tre. Khu ủy quyết định lấy địa bàn Gò Môn làm trọng điểm.
Bị thất bại trong phong trào Đồng khởi, tinh thần ngụy quân ngụy quyền bị sa sút nghiêm trọng. Năm 1961, Mỹ thay đổi chiến lược quân sự sang chiến lược “Phản ứng linh hoạt” và tại miền Nam Việt Nam thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” nhằm chống lại phong trào cách mạng đang lên của ta. Để thực hiện chiến lược trên, Mỹ lấy “chương trình bình định” và “Ấp chiến lược” làm quốc sách.
Tại Gò Môn, địch tiếp tục bình định gom dân khoanh vùng lập ấp chiến lược. Chúng chọn các ấp 1, 3, 5 của An Phú Đông và ấp 4 Thạnh Lộc làm ấp chiến lược kiểu mẫu, nhằm thử nghiệm mô hình giành dân lập ấp, cách ly quần chúng với cách mạng. Đến năm 1963 toàn quận Gò Môn có 120 ấp chiến lược trong đó có các ấp chiến lược kiểu mẫu ở An Phú Đông, Thạnh Lộc.
Để đối phó với chiến lược “Chiến tranh cục bộ” của địch, Khu ủy chủ trương giải thể Quận ủy Gò Môn thành lập lại phân khu Gò Môn do đồng chí Phạm Khải làm Bí thư, xây dựng hệ thống chính trị theo hướng công khai và bí mật. Khu ủy tập trung xây dựng các đơn vị vũ trang đủ mạnh và phân địa bàn hoạt động, trên địa bàn Gò Môn do tiểu đoàn 2 Gò Môn (tiểu đoàn 2 Quyết Thắng) phụ trách, đưa từng đơn vị nhỏ xuống địa bàn hỗ trợ các đội du kích, bộ đội địa phương.
Năm 1967, tiểu đoàn 2 phối hợp với du kích các xã An Phú Đông, Quới Xuân và Nhị Bình tổ chức đánh bót Nhị Bình diệt 36 tên dân vệ. Cũng trong năm 1967, tổ công tác của đội biệt động 67-A đánh vào trại Dương Mộng Hồng (khu huấn luyện Quang Trung) diệt 30 tên hạ sỹ quan người Nùng. Tính từ đầu năm 1966 đến đầu năm 1967, mỗi tháng quân dân Gò Môn đã đánh hơn 20 trận chống cần có quy mô từ đại đội trở lên tại các vùng như Bình Mỹ, Nhị Bình, Đông Thạnh, Quới Xuân, Thạnh Lộc, Tân Thới Hiệp.
Đêm 30 rạng ngày 31/1/1968 tiếng súng Tổng tiến công đã nổ ra trên toàn miền Nam. Tại vườn cau đỏ Thạnh Lộc, một cánh quân của Tiểu đoàn 2 xuất quân đánh Bộ Tổng tham mưu ngụy ở Tân Bình, hàng trăm quần chúng ở hai bên đường nổi dậy treo cờ Mặt trận Dân tộc Giải Phóng, rải truyền đơn, biểu ngữ từ ngã tư Ga, trong các ấp chiến lược, du kích các xã tổ chức diệt các tên ác ôn, bao vây các đồn bót nhỏ.
Sau tết Mậu Thân năm 1968, ở các vùng An Phú Đông, Thạnh Lộc, Bình Mỹ, Tân Thới Hiệp, Mỹ - ngụy đã tiến hành nhiều trận càn quét lớn, đánh phá với khẩu hiệu “phá sạch, đốt sạch, giết sạch”. Địch bắt dân rời khỏi vùng nông thôn gom vào các ấp chiến lược, ngăn cản không cho dân về vườn cũ, để làm ăn, phong tỏa kinh tế, nhằm cô lập dân với cách mạng. Cán bộ và các chiến sỹ cách mạng không còn địa bàn để đứng chân, sự chỉ đạo của trên trở nên khó khăn. Trước tình hình đó, Ban Chấp hành Phân khu 1 quyết định giải thể quận Gò Môn và chia thành 4 quận: quận Gò Vấp do đồng chí Lê Trung Nghĩa làm Bí thư, quận Đông Môn do đồng chí Hà Việt Lâm tức Nguyễn Văn Thệ làm Bí thư (vùng Bình Mỹ, Đông Thạnh và vùng An Phú Đông, Thạnh Lộc, Tân Thới Hiệp), Tây Môn (vùng Tân Hiệp, Thới Tam Thôn và vùng Trung Mỹ Tây, Đông Hưng Thuận do đồng chíNguyễn Văn Khi làm Bí thư) và quận Nam Chi. Cuối năm 1969, quận Đông Môn sáp nhập vào Gò Vấp.
Sau Hiệp định Paris năm 1973, Quận ủy Gò Vấp đã tổ chức Hội nghị mở rộng và xác định nhiệm vụ của Đảng bộ và nhân dân quận Gò Vấp là đẩy mạnh các hoạt động vũ trang, phong trào chiến tranh du kích đánh trả các cuộc hành quân lấn đất của địch. Được sự chỉ đạo kịp thời của quận ủy, các đội du kích cùng với bộ đội địa phương, các đơn vị vũ trang của ta ở vùng An Phú Đông, Thạnh Lộc, Bình Mỹ, Nhị Bình, Tân Thới Hiệp trong năm 1973 đã bẽ gãy 12 cuộc càn lớn nhỏ, diệt 115 tên địch, 12 tên ác ôn củng cố lại các lõm căn cứ.
Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, Quận ủy Gò Vấp và các đơn vị tăng cường như trung đoàn 115, trung đoàn 316, tiểu đoàn đặc công 80 đã hợp đồng tác chiến áp sát chiến trường được phân công, doc theo hành lang từ Bình Mỹ tới Quới Xuân, Thạnh Lộc, An Phú Đông, Tiểu đoàn đặc công 4 (Gia Định 4) áp sát khu vực Tân Thới Hiệp và phát triển theo hướng sân bay Tân Sơn Nhất. Lấy xã Quới Xuân làm căn cứ tập kết các đơn vị chủ lực và Quận ủy. Sau khi bố trí lực lượng, Quận ủy cử tất cả cán bộ các ban ngành đều xuống bám các xã và các mũi tiến công để hỗ trợ cơ sở.
Ngày 26 tháng 4 năm 1975, chung quanh sào huyệt Sài Gòn của ngụy, đại quân của ta từ các hướng đã khép chặt vòng vây, cuộc tổng tấn công vào các tuyến phòng thủ ngoại vi bắt đầu. Vành đai phòng thủ vòng ngoài của Sài Gòn bị chọc thủng, quân ta áp sát Sài Gòn và chuẩn bị tiến công vào nội đô. Đúng 5 giờ sáng ngày 29 tháng 4 năm 1975, hỏa tiễn của ta bắn cấp tập vào sân bay Tân Sơn Nhất, các quân đoàn chủ lực ào ạt tiến vào nội đô. Lực lượng vũ trang của thành phố cùng lực lượng quần chúng ở các nơi nổi lên giành chính quyền.
Tại xã Quới Xuân lực lượng du kích, nhân dân và nội tuyến đã đồng loạt nổ súng. Tề xã, tề ấp, dân vệ và phòng vệ dân sự không dám chống cự phải giao súng giao tài liệu cho cách mạng, tất cả binh lính và sỹ quan ngụy đều đầu hàng. Sáng ngày 29/4 xã Quới Xuân được giải phóng hoàn toàn. Sau đó hàng ngàn binh lính ngụy từ các nơi tan rã chạy ngang Quới Xuân, lực lượng cách mạng đã tập hợp tất cả lại để giáo dục chính sách của Mặt trận và cho họ về với gia đình, cùng ngày 29 Ủy ban nhân dân cách mạng của xã Quới Xuân ra mắt nhân dân.
Ở Tân Thới Hiệp, trong đêm 29, lực lượng vũ trang địa phương, lực lượng Trung ương Đoàn và nhân dân nổi dậy giải phóng được 3 ấp (ấp 2, 3 và 4). Ngay đêm 29 thành lập 2 trung đội du kích và tập hợp lực lượng về ấp 3 liên hoan mừng thắng lợi. Tại ấp 1, tên trưởng ấp ngoan cố cùng 3 đại đội bảo vệ quân trường Quang Trung đã chống cự lại lực lượng cách mạng. Bấy giờ lực lượng đặc công của trung đoàn 115 sau khi chiếm cầu Bình Phước, kéo về đây tiêu diệt 1 trung đội cảnh sát tại cầu Trường Đai do tên thiếu úy Mai chỉ huy và 1 trung đội trinh sát của khu huấn luyện Quang Trung, mở thông 2 hành lang để quân ta tiến vào sân bay Tân Sơn Nhất. Tiểu đoàn 4 đặc công cũng đánh chiếm cầu Chợ Cầu và đài phát tín Quán Tre; binh lính của quân trường Quang Trung tan rã, mang súng tràn xuống biển ấp 4 lẫn trốn, ta truy kích trong rừng cao su, nổ súng bức hàng, bắt được 886 tên. Sau khi giải thích chính sách của Mặt trận, ta cho họ về với gia đình.
Tại các xã An Phú Đông, Thạnh Lộc, đêm 29 tháng 4 một bộ phận của trung đoàn 115 cùng bộ đội địa phương tấn công đồn cầu Bình Phước, địch tăng cường một tiểu đoàn cùng với lính giang đoàn chống trả ngoan cố. Với quyết tâm giữ cho cầu nguyên vẹn và chiếm đồn mở thông đường cho quân ta vào thành phố, lực lượng của trung đoàn 115 và bộ đội địa phương đã chiến đấu dũng cảm đến 7h30 sáng ngày 30 tháng 4 ta đã hạ được đồn va chiếm được cầu Bình Phước nguyên vẹn. Sau khi chiếm được cầu Bình Phước, lực lượng của ta tiếp tục đánh cá đồn dọc theo xa lộ Đại Hàn như đồn cầu Ga và cầu An Phú Đông, ta giải phóng xã An Phú Đông, Thạnh Lộc Tại các xã Trung Mỹ Tây, Đông Hưng Thuận, Tân Thá Nhất ngày trong ngày 30 tháng 4 ta cũng giải phóng và thành lập các ủy ban nhân dân cách mạng.
Từ ngày 1 đến ngày 5 tháng 5 năm 1975 các xa chính thức ra mắt Ủy ban nhân dân xã và các ấp. Ngày 11/5/1975 tại sân banh Lê Văn Duyệt nhân dân quận 12 cùng với đồng bào các xã thuộc quận Gò Vấp tập trung dự lễ mít tinh, chào mừng lễ ra mắt của Ủy ban nhân dân cách mạng quận Gò Vấp, đón chào hòa bình, tự do và sự độc lập của dân tộc.
Thắng lợi của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã kẽ thúc cuộc kháng chiến lâu dài và gian khổ để giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do, hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Trải qua 45 năm từ 1930 đến 1975, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh các thế hệ cán bộ, đảng viên và nhân dân Thạnh Lộc (gồm Quới Xuân, Thạnh Lộc), Tân Thới Hiệp của quận Gò Vấp và Đông Hưng Thuận, Tân Thới Nhứt, Tân Chánh Hiệp Trung Mỹ Tây của quận Hóc Môn trước đây nay là quận 12 đã phát huy chủ nghĩa yêu nước, không ngại hy sinh gian khổ kiên cường chiến đấu chống lại quân thù, cùng nhân dân vùng Mười Tám Thôn Vườn Trầu góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc.